دیگ‌های بخار و آب‌داغ
مقدمه
ديگ بخار یکی از مهم ترین تجهیزات صنعتی و تاسیساتی می باشد كه آب را بر اثر حرارت حاصل ازسوخت هايي نظير مازوت ، گازوئيل و يا گازطبيعي به بخار آب تبديل نموده و از اين بخار در مصارف 1 -گرمايشي 2 -پخت 3 -به كار انداختن تجهيزات فرآيندي 4 – قدرت (بخارسوپرهيت)در تأسيسات ، كارخانه ها وموسسات دولتي نظير بيمارستان ها يا در نيروگاه ها مي توان استفاده نمود.
از دلایل استفاده از بخار بدین منظورها می‌توان به ویژگی‌های بخار همچون:
- توانايي انتقال مقدار زيادي حرارت(انرژی درونی بخاردر حالت اشباع 6 برابر انرژی درونی آب می باشد)
- توليد مقدار زيادي بخار از مقدار كمي آب( 1600 برابر)
- تغيير حجم بخار با تغيير درجه حرارت و فشار(قابليت تراكم پذيري بخار)
اشاره نمود.
دسته‌بندی دیگ‌ها بر اساس شیوه عملکرد
ديگ‌هاي بخار را از لحاظ عملکرد ميتوان به دو دسته كلي تقسيم نمود :
۱- ديگ بخار لوله آتشي (Fire Tube) :
دیگ‌های لوله آتشی دارای یک پوسته پر از آب هستند و گاز گرم شده را از طریق تیوب‌های داخل این پوسته هدایت می‌کنند. این گاز با القای حرارتی ایجاد می‌شود و گرما را از طریق دیواره تیوب‌ها منتقل می‌کند. این دیگ‌ها برای کاربردهای فشار بالا مناسب نیستند.
این دیگ‌ها در راه‌اندازی توربین‌های بخار، موتور قطارهای راه‌آهن، موتور کشتی، صنایع کاغذسازی، شیمیایی، نساجی، تولید شکر و … کاربرد دارند.
۲- ديگ بخار لوله آبي (Water Tube):
دیگ‌های لوله آبی شامل تیوب‌هایی می‌شود که داخل آن آب وجود دارد و منبع حرارت در بیرون آن قرار دارد. این دیگ‌ها به‌دلیل توانایی در انتقال سریع حرارت رایج هستند. هنگامی که ترموستات درخواست گرما می‌کند، مشعل برای گرم کردن سیال فعال می‌شود. انبساط آب گرم شده منجربه انتقال این حجم اضافی به مخزن می‌شود. هنگام تابش گرما، آب سرد می‌شود و به دیگ باز می‌گردد تا دوباره گرم شود. این دیگ‌ها برای کاربردهای فشار بالا مناسب هستند.
این نوع دیگ‌ها نیز در نیروگاه، پالایشگاه، صنعت نفت و پتروشیمی‌ها کاربرد دارند.
استاندارد های مربوطه:
استانداردهای ملی معتبر در حوزه ساخت دیگ‌های بخار و آب داغ لوله آتشی(فایر تیوب)
|
بیشینه فشار کاری (bar) |
بیشینه دمای
کاری (°C) |
بیشینه توان حرارتی خروجی (kW) | Designated | وضعیت اعتبار
استاندارد منبع |
شماره و تاریخ انتشار
استاندارد منبع |
نوع سوخت | نوع متریال | نوع دیگ | شماره و تاریخ انتشار
استاندارد ملی |
ردیف |
| کمتر از 3.8
بیشتر از 7.25 |
O | غیر معتبر | BS 2790: 1992 | مایع، جامد، گاز | CS | پوسته‌ای، Fire Tube | ISIRI 4231: 1376 | 1 | ||
| بیشتر از 0.5 | 110بیشتر از | P | معتبر | BS EN 12953-1: 2012 | مایع، جامد، گاز | CS | پوسته‌ای، کم فشار، بازیافت حرارتی،
Fire Tube |
INSO 22156-1: 1395 | 2 | |
| P | معتبر | BS EN 12953-2: 2012 | INSO 22156-2: 1395 | 3 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12953-3: 2016 | INSO 22156-3: 1397 | 4 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12953-4: 2018 | INSO 22156-4: 1395 | 5 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12953-5: 2020 | INSO 22156-5: 1400 | 6 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12953-6: 2011 | INSO 22156-6: 1399 | 7 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12953-7: 2002 | INSO 22156-7: 1395 | 8 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12953-8: 2001 | INSO 22156-8: 1395 | 9 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12953-9: 2007 | INSO 22156-9: 1400 |
10 |
||||||
| بیشتر از 0.5 | 110بیشتر از | O | معتبر | BS EN 12953-10: 2003 | مایع، جامد، گاز | CS | پوسته‌ای، کم فشار، بازیافت حرارتی،
Fire Tube |
INSO 22156-10: 1395 | 11 | |
| O | معتبر | BS EN 12953-11: 2003 | INSO 22156-11: 1397 | 12 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12953-12: 2003 | — | 13 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12953-13: 2012 | — | 14 | ||||||
| 6 | P | معتبر | BS EN 14222: 2021 | برق | SS | پوسته‌ای | — | 15 |
استانداردهای ملی معتبر در حوزه ساخت دیگ‌های بخار و آب داغ لوله آبی(واتر تیوب)
|
بیشینه فشار کاری (bar) |
بیشینه دمای
کاری (°C) |
بیشینه توان حرارتی خروجی (kW) | Designated | وضعیت اعتبار
استاندارد منبع |
شماره و تاریخ انتشار
استاندارد منبع |
نوع سوخت | نوع متریال | نوع دیگ | شماره و تاریخ انتشار
استاندارد ملی |
ردیف |
| O | غیر معتبر | BS 1113: 1998 | CS | Water Tube | — | 1 | ||||
| بیشتر از 0.5 | 110بیشتر از | P | معتبر | BS EN 12952-1: 2015 | CS | Water Tube | — | 2 | ||
| O | معتبر | BS EN 12952-2: 2021 | — | 3 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12952-3: 2011 | — | 4 | ||||||
| O | معتبر | BS EN 12952-4: 2011 | — | 5 | ||||||
| O | معتبر | BS EN 12952-5: 2021 | — | 6 | ||||||
| O | معتبر | BS EN 12952-6: 2021 | — | 7 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12952-7: 2012 | — | 8 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12952-8: 2002 | — | 9 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12952-9: 2002 | — | 10 | ||||||
| O | معتبر | BS EN 12952-10: 2021 | — | 11 | ||||||
| بیشتر از 0.5 | 110بیشتر از | P | معتبر | BS EN 12952-11: 2007 | CS | Water Tube | — | 12 | ||
| O | معتبر | BS EN 12952-12: 2003 | — | 13 | ||||||
| O | معتبر | BS EN 12952-13: 2003 | — | 14 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12952-14: 2004 | — | 15 | ||||||
| O | معتبر | BS EN 12952-15: 2003 | — | 16 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12952-16: 2002 | — | 17 | ||||||
| O | معتبر | PD CR 12952-17: 2002 | — | 18 | ||||||
| P | معتبر | BS EN 12952-18: 2012 | — | 19 |
استانداردهای ملی معتبر در حوزه انرژي دیگ‌های بخار و آب داغ لوله آتشی(فایر تیوب)
| بیشینه فشار
کاری (bar) |
بیشینه دمای
کاری (°C) |
بیشینه توان حرارتی خروجی (kW) | Designated | وضعیت اعتبار
استاندارد منبع |
شماره و تاریخ انتشار
استاندارد منبع |
نوع سوخت | نوع متریال | نوع دیگ | شماره و تاریخ انتشار
استاندارد ملی |
ردیف |
| کمتر از 3.8
بیشتر از 7.25 |
— | — | — | مایع، جامد، گاز | CS | پوسته‌ای، Fire Tube | ISIRI 13782: 1390+ A. 1: 1394+ A. 2: 1400 | 1 |
